WhatsApp Desteği

Yayınlandı - Cum, 29 Ağu 2025

ISO 22002 Serisi Nedir? ISO 22002-100, 22002-1 ve 22002-4 Yenilikleri

ISO 22002 Serisi Nedir? ISO 22002-100, 22002-1 ve 22002-4 Yenilikleri

ISO 22002 Serisi Nedir? ISO 22002-100, 22002-1 ve 22002-4 Yenilikleri

ISO/TS 22002 serisi, gıda güvenliği yönetim sistemlerinin temel taşı olan ön gereksinim programlarını (ÖGP) gerekliliklerini tanımlayan uluslararası standartlardır.

Bu standartlar, ISO 22000 ve FSSC 22000 gibi sistemlerin uygulamasında işletmelere pratik çerçeve sunar.

Temmuz 2025 tarihinde serinin bazı bölümleri önemli revizyonlar geçirdi ve ISO 22002 yenilikleri belirlendi:

  • ISO 22002-100: 2025 → Yeni yayınlandı, tüm sektörlere uygulanabilir genel PRP çerçevesi getiriyor.
  • ISO 22002-1: 2025 → Gıda üretim tesisleri için güncellendi.
  • ISO 22002-4: 2025 → Gıda ile temas eden ambalaj üreten işletmeler için güncellendi.

Diğer Revize Edilen ISO 22002 Serisi Standartlar

  • ISO 22002-2:2025 → Catering
  • ISO 22002-5: 2025 → Taşıma ve Depolama
  • ISO 22002-6: 2025 → Yem ve Evcil Hayvan Maması Üretimi
  • ISO 22002-7: 2025 → Perakende ve Toptan Satış (Yeni yayınlandı.)

ISO 22002-100 tüm sektörleri kapsayan temel ön gereksinim programlarını içermektedir.

Diğer standartlar ise sektöre özgü belirlenmiştir ve ISO 22002-100 ile bir arada uygulanmak üzere hazırlanmıştır.

ISO 22002-100:2025 - Genel Gereklilikler

  • Tüm sektörler için ortak bir ÖGP çerçevesi sunmaktadır.
  • Temmuz 2025 tarihinde yayınlandı. ISO 22002:2025 yeniliklerinin temelini oluşturmaktadır.
  • “ISO/TS” (Teknik Spesifikasyon) olan PRP - ÖGP gereklilikleri, uluslararası standart statüsüne yükseltilmiştir.
  • Uluslararası mutabakat ve teknik olgunluk sağlanmış, teorik değil pratik, test edilmiş uygulamalar içeren bir yapı oluşturulmuştur.
  • Mevcut gıda güvenliği yönetim sistemleri ile daha kolay entegrasyon imkanı sağlanmıştır.
  • Ortak PRP’ler ISO 22002-100’e taşınmıştır, bu standart artık sadece sektöre özel maddeleri içermektedir.
  • Amaç:

• Tüm tedarik zinciri boyunca geçerli ortak PRP gerekliliklerini tek bir standartta birleştirmek,

• Sektörler arası uyumu güçlendirmek, gereksiz tekrarları önleyerek uygulamada sadelik sağlamak,

• Gıda, yem ve ambalaj sektörlerinde güvenliğin temelini oluşturan önkoşul programlarını netleştirmektir.

  • Sektör spesifik standartlar (Örneğin 22002‑1, 22002‑4) bu ortak temele dayanır ve her sektörün özel çalışma koşullarına göre ek gereklilikler ile detaylandırılmıştır.

ISO 22002-1:2025 - Gıda Üretiminde Ön Gereksinim Programları

Ortak PRP’ler ISO 22002-100’e taşınmıştır, bu standart artık sadece sektöre özel maddeleri içermektedir.

Yeni Eklenen Maddeler:

  • Kimyasal kontaminasyon - yeni madde
  • Gıda Savunması (Food Defence) - yeni madde
  • Gıda Sahtekarlığının Önlenmesi (Food Fraud Prevention) - yeni madde
  • Gıda savunması (Food Defence) ve gıda sahtekarlığı (Food Fraud) destekleyici örnek bölümler (EK A ve B) getirildi.
  • Depolama, istifleme ve kimyasallarla ilgili ayrı depolama gereklilikleri getirildi.
  • Sevkiyat ve nakliye süreçlerine dair yeni kayıt ve bilgi zorunlulukları getirildi.
  • Malzeme geri dönüşüm/yeniden kullanım maddesi eklendi.
  • Ziyaretçi ve dış sağlayıcı kontrolü için yeni gereklilikler belirlendi.

Güncellenen Maddeler:

  • Temizlik, haşere kontrolü ve personel hijyeni detaylandırıldı.
  • Alerjen yönetimi kapsamı genişletildi.
  • Tesis tasarımı ve bakım şartları güçlendirildi.
  • Ürün ve tüketici bilgilendirmesi daha spesifik hale gelmiştir, etiketleme yerine ‘’yeterli bilgi”ye geçiş yapıldı.
  • Ekipman uygunluğuna dair ek gereklilikler getirildi.

Kaldırılan Maddeler:

  • Ürün geri çekme/çağırma prosedürü kaldırıldı (ISO 22000 de yer alıyor).
  • Laboratuvar tesis gereklilikleri kaldırıldı.

ISO 22002-4:2025 – Ambalaj Malzemeleri için Ön Gereksinim Programları

Ortak PRP’ler ISO 22002-100’e taşınmıştır, bu standart artık sadece sektöre özel maddeleri içermektedir.

Maddeler:

  • Migrasyon - yeni/ayrı madde
  • Kontaminasyon önlemleri detaylandırıldı.
  • Ambalaj malzemelerinin gıda ile teması ve uygunluğu için net gereklilikler getirildi.
  • Malzeme güvenliği ve izlenebilirlik şartları güçlendirildi.
  • ISO 22002-100 ile entegrasyon gerekliliği getirildi.

Neden Önemli?

  • GFSI Uyumlu Sistemler: ISO 22002 serisinin güncellenmesi, FSSC 22000 v6 gibi GFSI onaylı gıda güvenliği sistemlerine doğrudan etki etmektedir. Yeni ÖGP gerekliliklerini uygulamayan işletmeler, denetimlerde uygunsuzluk riskiyle karşılaşacaktır.
  • Tedarik Zinciri Beklentileri: Markalar, tedarikçilerinin ÖGP’lerini yeni standartlara göre belgelendirmesini şart koşmaktadır. Uyumsuzluk, tedarikçi listelerinden çıkarılmaya kadar gidebilir.
  • Kurumsal İtibar: Gıda güvenliği uygunsuzlukları, sadece sertifika kaybına değil, aynı zamanda marka değerinde ciddi itibar kaybına yol açmaktadır.
  • Pratik Fayda: Yeni yapı, 22002-100 sayesinde gereksiz tekrarları ortadan kaldırarak sistemlerinizi daha yalın, entegre ve yönetilebilir hale getirir.
  • Revize edilen gereklilikler, gıda güvenliği sürdürülebilirliği, müşteri gereklilikleri ve denetimlerde başarı için kritik hale gelmiştir.

İşletmeler Ne Yapmalı?

  • 22002-100, 22002-1 ve 22002-4’ü esas alarak mevcut durum değerlendirilmeli ve gap analizi yapılmalıdır.
  • Tesis altyapı gereklilikleri, ÖGP dokümanları ve uygulamaları yeni gerekliliklere göre güncellenmelidir.
  • ISO 22002:2025 yenilikleri doğrultusunda çalışan eğitimleri ve farkındalık çalışmaları güncellenmiş versiyonlara göre yeniden planlanmalıdır.
  • GFSI Onaylı Gıda Güvenliği Standartları, ISO 22002 sistemleri ile entegrasyonu sağlanmalıdır.

Biz Ne Yapıyoruz?

Danışmanlık ve Eğitim Hizmetlerimiz

Yeni yayınlanan ISO 22002-100:2025, ISO 22002-1:2025 ve ISO 22002-4:2025 standartlarının gerekliliklerini işletmenize uygun şekilde adım adım entegre ediyoruz.

  • Gap analizi ile mevcut durumunuzu değerlendiriyoruz.
  • ÖGP dokümantasyonunuzu güncelliyoruz.
  • Çalışanlarınıza eğitimler veriyoruz.
  • Denetimlere hazır hale gelmenizi sağlıyoruz.

Online eğitim programlarımız sayesinde yalnızca kurumsal firmalar değil, bireysel profesyoneller de bu değişikliklere hızlıca uyum sağlayabilmektedir.

Online eğitimlerimiz ilgili detaylı içeriğe https://www.aryakaliteegitim.com/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Bireysel ve kurumsal eğitimler, danışmanlık ve denetim hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi için bize her zaman ulaşabilirsiniz.

Oluşturan

Fikret Ak

2006 yılı Atatürk üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne bağlı Gıda Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Uzun yıllar çeşitli sektörlerde üretim ve kalite departmanlarında yönetici olarak çalışmış ve sonrasında danışmanlık, denetim ve eğitim süreçlerinde görev yapmaya başlamıştır.

2006 yılı Atatürk üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne bağlı Gıda Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Uzun yıllar çeşitli sektörlerde üretim ve kalite departmanlarında yönetici olarak çalışmış ve sonrasında danışmanlık, denetim ve eğitim süreçlerinde görev yapmaya başlamıştır.

Türkiye’de gıda, ambalaj ve kozmetik sektörü başta olmak üzere birçok üretim sektörü ve otelcilik gibi hizmet sektörlerinde denetçi, eğitmen ve danışman olarak görev almıştır. Ayrıca eğitmen olarak birçok belgelendirme kuruluşu ile ortak çalışmalar yürütmüş ve özellikle Gıda Mühendisleri Odası’nın çeşitli şube ve temsilciliklerinde yoğun bir eğitim programı gerçekleştirmiştir.

Uzun yıllar sosyal sorumluluk kapsamında birçok meslektaşımızın kişisel ve mesleki gelişmelerinde gönüllü olarak aktif olarak rol almıştır. 

2020 yılında kurucusu olduğu Arya Kalite Danışmanlık Hizmetleri bünyesinde Türkiye genelinde aşağıdaki konularda denetim, danışmanlık ve eğitim hizmetleri vermektedir.


• Ürün/Gıda Güvenliği

• Kalite Yönetim Sistemleri

• İSG ve Çevre Yönetim Sistemleri

• Sosyal Sorumluluk/Uygunluk Standartları

• Sürdürülebilirlik Standartları

• Ürün Belgelendirme (Helal, Vegan, Kosher, Gluten Free vb.) Standartları

• Kişisel ve Kurumsal Gelişim Süreçleri


Hizmet verdiği alanlarda getirdiği yenilikler ile özgün bir tarz yaratmak için yoğun bir şekilde çalışmalarına devam etmektedir.

Profili Görüntüle

Yorumlar (0)

Arama Yap
Popüler Kategoriler
Yönetim Sistemleri
2
Gıda Güvenliği
1
Sosyal Uygunluk
1
Tüm Kategoriler
En Son Eklenen Blog
ISO/DIS 9001:2025 - What Is It?
ISO/DIS 9001:2025 - What Is It?
Draft ISO 9001:2025 - Evaluation of the New RevisionISO 9001 is the most widely used management system standard in the world. Today, thousands of organizations are certified to this standard.With the ISO 9001:2015 version, the most critical concept introduced was risk-based thinking. This shifted quality management from a narrow focus on product and process conformity to a proactive risk-oriented approach.Ten years later, the draft of the upcoming revision (DIS ISO 9001:2025), expected to be published in 2026, has been released for public review. This draft does not represent a radical break from the past; rather, it deepens the existing framework and seeks to reduce interpretation gaps.1. General Character of the RevisionThe new draft does not bring a structural overhaul. The ISO 9001 framework remains aligned with Annex SL, so the backbone of the standard is unchanged. The content changes, however, serve three main purposes: Deepening the risk - opportunity approach, Making leadership, quality culture, and ethical behavior more tangible, Strengthening change management, Bringing digitalization, hybrid work, and sustainability into scope. This is not a revolution but an evolution that makes quality management more measurable, contextual, and people-centered.2. Needs and Expectations of Interested Parties (Clause 4.2)Organizations are now expected not only to identify relevant interested parties and their expectations, but also to determine which of those expectations will be addressed within the QMS.3. Operational Planning and Control (Clause 8.1)In the 2015 version, operational planning referred back to Clause 4.4 (process approach). In the draft, this reference has been removed. Instead, Clause 8.1 is now explicitly linked to Clause 6 (risks, opportunities, objectives, change planning) and Clause 8.4 (externally provided processes, products, and services).The implication: operations are no longer only about executing defined processes. They must be planned based on risk assessment and supplier performance criteria. This positions operational planning as a management tool for adapting to environmental changes and supply chain risks.In other words, Clause 8.1 is no longer about managing operations, but about managing the dynamics of operations.4. Risks and Opportunities (Clause 6.1)Previously, risks and opportunities were described together in a single paragraph. Many organizations addressed risks but neglected opportunities. The draft changes this by: Splitting risks and opportunities into separate subclauses, Making opportunities a visible and measurable part of the system. This means quality management becomes not only a defensive shield but also a driver of competitive advantage and innovation.Example: In a food business, it’s not just about “reducing customer complaints,” but also about leveraging opportunities such as “innovating with sustainable packaging for multiple benefits.”5. Leadership and Quality Culture (Clauses 5.1.1 and 7.3)Leadership responsibilities have been expanded. Top management is now expected to: Promote ethical behavior, Develop and sustain a quality culture. This brings new questions to the table: How do you build quality culture? How do you measure it? At the same time, Clause 7.3 on awareness has been extended. Employees are now expected to be aware not only of the policy and objectives but also of quality culture and ethical behavior.For the first time, ISO 9001 explicitly brings human behavior and organizational culture into the QMS. It is no longer just a system of processes and documents, but also a framework that shapes workplace values.6. Maturity of Change Management (Clause 6.3)In the 2015 version, change management was often reduced to updating documents. The draft now requires change planning to include: Availability of resources, Information flow and communication, Measurement of effectiveness, Review of results. This transforms ISO 9001 into a system that enables adaptation and organizational learning – a step towards embedding business continuity within quality management.7. Infrastructure and Work Environment (Clauses 7.1.3 - 7.1.4)The draft includes hybrid and remote working arrangements within the QMS. The “work environment” is no longer just physical; it now includes digital infrastructure and remote access reliability.This highlights risks around data integrity and secure access, encouraging organizations to address them systematically.8. Improvement and Corrective Action (Clause 10)In 2015, improvement and corrective action were grouped together. The draft separates them: Improvement now includes incremental changes as well as innovation and redesign, Corrective action is given a stricter framework for root cause analysis and effectiveness verification. This separation clarifies the difference between solving today’s problems and shaping tomorrow’s progress.9. Expansion of Annex AAnnex A has been significantly expanded. It now provides detailed guidance aligned with Clauses 4 - 10, making implementation more accessible, especially for SMEs.10. Overall AssessmentDIS ISO 9001:2025 does not bring structural upheaval but introduces important clarifications and refinements.Its defining features include: Integration of risks, opportunities, and the supply chain into operations, Elevating leadership through quality culture and ethics, Reframing change management as a tool for adaptation, Addressing hybrid work and digital environments, Clearer distinction between improvement and corrective action. In short, the revision makes ISO 9001 more aligned with modern contexts, more measurable, and more human-centered.Key Highlights of the Draft ISO 9001:2025 Opportunities, alongside risks, must now be tracked and monitored. Leadership responsibilities now explicitly cover quality culture and ethical behavior. Hybrid working and digital contexts are part of the system scope. Change management is reframed as part of organizational adaptation and resilience. Sectoral Impact AnalysisThe draft revision of ISO 9001 does not only refine the standard - it also has practical consequences for different industries.Manufacturing and Industrial Sectors Risk–opportunity separation means manufacturers will need to go beyond compliance. Instead of only reducing defects, they will be expected to track opportunities such as energy efficiency, sustainable materials, or digitalization. Change management maturity will force factories to move away from ad-hoc document updates and adopt structured change control with measurable outcomes. Food Industry Opportunities in innovation: Food companies will be pushed to consider not just preventing complaints or recalls but also leveraging opportunities, such as sustainable packaging, alternative proteins, or waste reduction. Quality culture and ethics: In a highly regulated field, food businesses will now have to show how they foster a culture of safety, transparency, and ethical behavior. Auditors may ask: “How do you measure quality culture among employees?” Hybrid and digital work: Teams increasingly operate remotely (supplier audits, digital monitoring, HACCP reviews). ISO 9001 now recognizes these practices as part of the “work environment,” requiring robust data integrity and secure access. Service and Technology Companies Hybrid work integration will be particularly critical for IT and service firms, where remote teams must maintain data reliability. Ethical behavior is now explicitly linked to organizational reputation. For customer-facing sectors, this will mean stronger governance around decision-making and client interaction. SMEs (Small and Medium Enterprises) The expanded Annex A provides simpler guidance, lowering the barrier for SMEs. However, the new emphasis on culture, ethics, and opportunities may require capacity-building in areas traditionally outside their focus. Final Thought For organizations in all sectors, but especially in food and manufacturing, the new draft highlights that quality management is no longer only about conformance - it is about resilience, culture, ethics, and innovation. Those who embrace this shift early will be better positioned to meet regulatory expectations, earn customer trust, and remain competitive in a fast-changing environment.

Per, 23 Eki 2025
ISO/DIS 9001: 2025 NEDİR?
ISO/DIS 9001: 2025 NEDİR?
ISO/DIS 9001:2025 - Yeni Revizyon Taslağının DeğerlendirmesiISO 9001, dünyada en yaygın kullanılan yönetim sistemi standardıdır. Bugün birçok kuruluş bu standarda göre belgelendirilmiş durumdadır. ISO 9001:2015 versiyonu ile birlikte hayatımıza giren en kritik kavram risk temelli düşünme olmuştur. Bu yaklaşım, kalite yönetimini yalnızca ürün ve süreç uyumu olmaktan çıkarıp, proaktif risk bakış açısı üzerine inşa etmiştir.Aradan geçen 10 yılın ardından 2026’da yayınlanması beklenen yeni revizyonun taslak hali (ISO/DIS 9001:2025) görüşe açıldı. Bu taslak, radikal bir kopuştan ziyade, mevcut yapıyı derinleştiren ve yorum farklılıklarını azaltmayı hedefleyen güncellemeler içermektedir.1. Revizyonun Genel KarakteriYeni taslak radikal bir kırılma getirmemektedir; ISO 9001’in yapısı, Annex SL ile uyumlu şekilde korunmaktadır. Bu nedenle standardın iskeleti aynıdır. Ancak içerikte yapılan değişiklikler, üç ana amaca hizmet etmektedir.·         Risk - fırsat yaklaşımının derinleşmesi,·         Liderlik, kalite kültürü ve etik davranışın daha somut hale getirilmesi,·         Değişiklik yönetimi bağlamının güçlenmesi,·         Dijitalleşme, hibrit çalışma ve sürdürülebilirliğin bağlam içine alınması.Bu radikal bir değişiklik değil ama kalite yönetim sisteminin daha ölçülebilir, daha bağlamsal ve daha insan odaklı hale geldiği bir evrim olarak değerlendirilebilir.2. İlgili Taraflar / Paydaşların Gereksinimleri (4.2)Kuruluşların yalnızca ilgili tarafları ve beklentilerini belirlemesi değil, aynı zamanda bu beklentilerden hangilerinin kalite yönetim sistemi kapsamında dikkate alınacağını belirlemesi gerekmektedir.3. Operasyon Planlama ve Kontrol (Madde 8.1)2015 versiyonunda operasyon planlaması maddesinde 4.4’teki süreçlere atıf yapılmaktaydı. DIS ile birlikte bu atıf kaldırıldı. Artık 8.1, operasyon planlaması 6. madde (risk - fırsatlar; hedefler; değişikliklerin planlanması) ve 8.4 (dışarıdan sağlanan proses, ürün ve hizmetler) ile ilişkilendirilmektedir.Bu değişiklik ile;Operasyonlar yalnızca tanımlı süreçlerin uygulanması değil, aynı zamanda risk değerlendirmesi ve tedarikçi performans kriterleri üzerine oturmaktadır. Böylece operasyon planlaması, değişen çevresel koşullara, tedarik zinciri risklerine ve fırsatlara karşı daha kapsamlı bir yönetim aracı haline gelmektedir.DIS bu değişiklik ile süreç bazlı kalite yönetim sistemi anlayışını bir üst seviyeye taşımaktadır. Yani süreçlerin varlığı değil bu süreçlerin değişimlere dayanıklı ve fırsatları göz önünde bulundurmayı gerektiren bir tasarım mantığıyla işletilmesi kritik hale gelmektedir. Artık 8.1, operasyonu değil, operasyonun dinamiklerini yönetme kabiliyetini temsil etmektedir4. Risk ve Fırsatların Ayrıştırılması/Güçlendirilmesi (Madde 6.1)2015 versiyonunda risk ve fırsatlar tek paragraf halinde yer alıyor, çoğu kuruluş riskleri ele alıyor ancak fırsatlar ise geri planda kalıyordu. DIS ile birlikte: 6.1 alt başlıklara bölünmüş, risk ve fırsatlar ayrı ayrı ele alınır hale gelmiştir.Fırsatlar artık sistemin görünür bir unsuru haline gelmiştir. Kuruluşların ölçülebilir çıktılar üretmesi ve izlenmesi beklenmektedir.Bu ayrım, kalite yönetiminin yalnızca koruma kalkanı değil, aynı zamanda rekabet avantajı yaratma mekanizması olmasını sağlamaktadır.ISO aslında kaliteyi sadece uyum aracı değil, iş modeli inovasyonunu da tetikleyen bir yapı olarak yeniden konumlandırmaktadır. Örneğin Bir gıda işletmesinde bu, “müşteri şikayetini azaltma” ile sınırlı kalmayıp, örneğin “sürdürülebilir ambalaj inovasyonu ile çoklu fayda yaratmayı” fırsat ekseninde değerlendirmek anlamına gelmektedir.5. Liderlik ve Kalite Kültürü (Madde 5.1.1 ve 7.3)Taslak, liderlik rolünü genişletilmiştir. DIS ile birlikte üst yönetimin sorumlulukları arasında:·         Etik davranışı teşvik etmek ve·         Kalite kültürünü geliştirmek de yer almaktadır.Bu değişimle birlikte kalite kültürü sorgulanabilir hale gelmektedir. Artık şu tür sorular gündeme gelebilir:‘’Kalite kültürünü nasıl oluşturuyorsunuz?’’“Kalite kültürün nasıl ölçüyorsunuz?”Buna paralel olarak, 7.3 farkındalık maddesi de genişletilmiştir. Çalışanların sadece politika ve hedeflerden değil, kalite kültürü ve etik davranış bilincinde olması ve farkındalığa sahip olması beklenmektedir.ISO 9001 DIS ile birlikte ilk kez kalite kültürü ekseninde insan davranışını kalite sistemine dahil etmektedir. Klasik anlamda yalnızca proses ve dokümantasyon odaklı bir sistem olmaktan çıkarak, bugün örgütsel kültürü ve davranış biçimlerini yönlendiren bir standart niteliği kazanmıştır.6. Değişiklik Yönetiminin Olgunlaşması (Madde 6.3)2015 versiyonunda değişiklik yönetimi çoğu kuruluşta doküman güncellemeye indirgenmişti. DIS ile birlikte bu algıyı yıkmak için artık değişiklik planlarında şu unsurların yer alma gerekliliği getirilmiştir:·         Kaynakların mevcudiyeti·         Bilgi akışı ve iletişim,·         Etkinlik ölçümü,·         Sonuçların gözden geçirilmesi.Bu, kalite sistemini yalnızca kontrol eden değil adaptasyon ve kurumsal öğrenme sağlayan bir yapı haline getirmektedir.Bu, aslında ISO 9001’in “iş sürekliliği” ve “risk tabanlı düşünme”yi bütünleştirmesinin habercisi olarak değerlendirilebilir. Yani kalite, yalnızca üretim çıktısının doğruluğu değil, sistemin “değişim şoku” karşısında esnekliğini de kapsamaktadır. 7. Altyapı ve İş Ortamı (Madde 7.1.3–7.1.4)Taslak, hibrit ve uzaktan çalışma düzenlerini de kalite yönetim sistemine dahil etmektedir. İş ortamı artık sadece fiziksel koşullar değil aynı zamanda dijital altyapı ve uzaktan erişim güvenilirliğini de kapsamaktadır.Bu yaklaşım, özellikle veri bütünlüğü ve erişim güvenilirliği konularında işletmelerin yeni riskleri sistematik biçimde ele almasını teşvik etmektedir.8. İyileştirme ve Düzeltici Faaliyetlerin Ayrıştırılması (Madde 10)2015 sürümünde iyileştirme ve uygunsuzluk/düzeltici faaliyet birlikte ele alınıyordu. DIS ile birlikte ayrılarak:Sürekli iyileştirme, küçük artımlarla birlikte inovasyon ve yeniden tasarım girişimlerini de kapsayabilir.Uygunsuzluk ve düzeltici faaliyet, kök neden analizi ve etkinlik doğrulamasına daha disiplinli bir çerçeve sunmaktadır.Bu ayrım, kuruluşların sorun çözme ile geleceği geliştirmeyi net olarak ayırabilmesini sağlıyor.9. Ek A’nın GenişlemesiDIS ile Ek A (bilgilendirici rehberlik) ciddi biçimde genişletilmiştir. Artık 4 - 10. maddelerle hizalı açıklamalar içeriyor. Bu, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin standardı daha kolay uygulayabilmesi için önemli bir kazanımdır.10. Genel DeğerlendirmeDIS ISO 9001:2025, yapısal olarak büyük değişiklikler getirmese de içerikte önemli netleştirmeler yapmaktadır. Bu revizyonun ayırt edici özellikleri:·         Operasyonların risk - fırsat ve tedarik zinciriyle entegrasyonu,·         Liderlikte kalite kültürü ve etik davranış boyutunun yükselmesi,·         Değişiklik yönetiminin prosedür değil, adaptasyon aracı haline gelmesi,·         Hibrit çalışma ve dijital bağlamın sisteme girmesi,·         İyileştirme ve düzeltici faaliyetlerin net ayrımı.Sonuç olarak, bu revizyon ISO 9001’i çağın yeni bağlamlarına uyumlu, daha somut ve daha ölçülebilir hale getirmektedir.DIS ISO 9001:2025’te en belirgin değişiklikler aşağıdaki gibi ele alınabilir:1. ISO 9001 artık risklerin yanında fırsatları da izlenebilir hale getirmekte,2. Liderlik; kalite kültürü ve etik davranış sorumlulukları ile genişlemekte,3. Hibrit çalışma ve değişiklik yönetim sistemine dahil edilmekte,4. Değişiklik yönetimi kurumsal adaptasyonun bir parçası olmaktadır.Sektörel Etki AnaliziISO 9001’in yeni taslak revizyonu yalnızca standardı derinleştirmekle kalmıyor, aynı zamanda farklı sektörlerde somut etkiler yaratıyor.Üretim ve Sanayi Sektörleri Risk - fırsat ayrımı ile birlikte üreticiler yalnızca uygunsuzlukları azaltmakla sınırlı kalamayacak; enerji verimliliği, sürdürülebilir malzeme kullanımı veya dijitalleşme gibi fırsatları da takip etmek zorunda olacak. Değişiklik yönetimindeki olgunluk fabrikaların sadece doküman güncellemesine dayalı yaklaşımını bırakıp, ölçülebilir sonuçları olan daha yapılandırılmış bir değişiklik kontrolüne geçmelerini gerektirecek. Gıda Sektörü İnovasyon fırsatları: Gıda işletmeleri için revizyon, yalnızca şikâyet ve geri çağırmaları önlemek değil, sürdürülebilir ambalaj çözümleri, alternatif proteinler veya gıda israfını azaltma gibi fırsatları da gündeme almayı zorunlu kılıyor. Kalite kültürü ve etik: Ağır mevzuat yükümlülüklerinin olduğu bu sektörde, işletmeler artık çalışanlar arasında kalite kültürü ve etik davranış bilincini nasıl yaygınlaştırdıklarını da göstermek durumunda olacak. Denetçiler şu tür sorular sorabilir: “Kalite kültürünü nasıl ölçüyorsunuz?” Hibrit ve dijital çalışma: Ekipler giderek daha fazla uzaktan çalışıyor (tedarikçi denetimleri, dijital izleme, HACCP gözden geçirmeleri). ISO 9001, bu uygulamaları artık “çalışma ortamı” kapsamına dahil ediyor ve veri bütünlüğü ile güvenli erişim için sistematik önlemler bekliyor. Hizmet ve Teknoloji Şirketleri Hibrit çalışma özellikle IT ve hizmet sektörlerinde kritik hale gelecek. Uzaktan ekipler çalışırken veri güvenilirliği ISO 9001’in parçası olarak yönetilmek zorunda. Etik davranışın itibara bağlanması müşteriyle birebir çalışan sektörlerde daha güçlü yönetişim, karar alma süreçlerinde şeffaflık ve müşteriyle etkileşimde etik kuralların somutlaştırılması anlamına gelecek. Küçük İşletmeler Genişletilmiş Ek A küçük ve orta ölçekli işletmeler için daha uygulanabilir bir rehberlik sunuyor. Ancak kültür, etik ve fırsat yönetimi gibi konular küçük işletmeler için kapasite geliştirilmesi gereken yeni alanlar olacak. SonuçTüm sektörler için, özellikle de gıda ve üretim sektörlerinde, yeni revizyon kalite yönetiminin artık yalnızca uygunluk değil; dayanıklılık, kültür, etik ve inovasyon üzerine kurulduğunu gösteriyor. Bu dönüşümü erken benimseyen kuruluşlar hem mevzuat beklentilerini karşılamada hem de müşteri güveni kazanıp rekabette öne çıkmada avantajlı olacak.  

Per, 23 Eki 2025
Sedex SMETA Nedir? SMETA 7.0 Yenilikleri, Denetim Gereklilikleri ve Eğitimi
Sedex SMETA Nedir? SMETA 7.0 Yenilikleri, Denetim Gereklilikleri ve Eğitimi
Sedex (Supplier Ethical Data Exchange), şirketlerin tedarik zincirlerinde etik, insan hakları, çevre ve iş etiği uygulamalarını izlemek için kullanılan dünyanın en büyük etik ticaret veri platformudur.Bu platformun denetim metodolojisi olan SMETA (Sedex Members Ethical Trade Audit) ise işletmelerin sosyal uygunluk performansını ölçmek ve geliştirmek amacıyla uygulanır.SMETA denetimleri, dört temel alana odaklanır: Çalışma Koşulları ve İnsan Hakları, İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevresel Yönetim ve Sorumluluk, Etik Ticaret ve İş Etiği. 10 Eylül 2024 tarihinde yayınlanan SMETA 7.0 versiyonu, denetim yapısını, raporlama yöntemini ve standartları önemli ölçüde yeniledi. Bu güncellemeler, yalnızca “denetim prosedürü” değil, aynı zamanda markaların ve tedarikçilerin güvenilirlik ve sürdürülebilirlik stratejilerini doğrudan etkilemektedir.Sedex SMETA 7.0 Versiyonu Geçiş Süreci Ne Zaman?SMETA 6.1 ile başlayan takip denetimleri, 31 Aralık 2025 tarihine kadar SMETA 6.1’e göre tamamlanabilir. Bu tarihten sonra SMETA 7.0 geçerlidir.SMETA 7.0’da Öne Çıkan YeniliklerSMETA 7.0 değişiklikleri, yalnızca denetim metodolojisini yenilemekle kalmaz, tedarik zincirinde şeffaflığı ve sürdürülebilirliği de güçlendirir.1. Netleştirilmiş İş Yeri Gereklilikleri İş yeri standartları daha açık, tutarlı ve evrensel kriterlere bağlanmıştır. Çalışma saatleri, ücretlendirme, iş sözleşmeleri ve genç işçiler konularında daha net gereklilikler getirilmiştir. 2. Yönetim Sistemi Değerlendirmesi (MSA) Artık yalnızca sonuçlara değil sistemlere odaklanılmaktadır. Politika, prosedür, eğitim, iletişim ve iç denetim süreçleri ayrı başlıklarla incelenmektedir. Denetçiler, işletmenin yalnızca “doküman üzerindeki uyumunu” değil, sistemin nasıl işlediğini de ölçmektedir. İzleme, kayıt ve sürekli iyileştirme mekanizmaları yapılandırılarak sistemin sürdürülebilirliğini analiz etmek amaçlanmaktadır. 3. Ortak Eylem Gerektiren Bulgular (Collaborative Action Required (CAR)) Karmaşık ve kuurluş tarafından tek başına çözülemeyecek sorunlarda “Ortak Eylem Gerektiren Bulgular” tanımlanmıştır. Bu bulgular için müşteri, tedarikçi ve diğer paydaşların iş birliği yapması beklenmektedir. Kapanış süreleri daha gerçekçi ve uygun şekilde belirlenmektedir. 4. Çevre ve İş Etiği Boyutunun Derinleştirilmesi 4 sütunlu denetimlerde çevre ve etik kriterleri detaylandırılmıştır. Enerji kullanımı, su tüketimi, sera gazı emisyonları, atık yönetimi ve yolsuzlukla mücadele gereklilikleri daha kapsamlı incelenmektedir. 5. Dijital Entegrasyon Denetim raporları artık dijital araçlarla gerçek zamanlı olarak işlenmektedir. Bu sayede hızlı aksiyon alma, izleme ve sürdürülebilir raporlama mümkün hale gelmektedir. 6. SSCI Benchmark Süreci·         Sedex, SMETA 7.0 ile birlikte The Consumer Goods Forum tarafından yürütülen SSCI Benchmark sürecine başvurarak metodolojisinin bağımsız incelemesini sağlamayı hedeflemekte, bu sayede şeffaflık ve sürekli iyileştirmeye yönelik adımlarını güçlendirmektedir.Neden Önemli?SMETA 7.0’a uyum, yalnızca denetimlere hazırlık değil; uluslararası pazarda kalıcı bir güvenilirlik kazanmanın da güçlü bir yoludur. Müşteri Kaybı Riski: 7.0’a uyum sağlamayan işletmeler, global markaların tedarik zincirinden çıkarılabiliyor. İhracat Kısıtları: Uyum eksiklikleri, özellikle Avrupa ve ABD pazarlarında satış engellerine yol açabiliyor. Kurumsal İtibar: Sosyal uygunluk eksiklikleri, markaların güvenilirliğini zedeliyor. SMETA 7.0 uyum süreci, ihracat pazarlarında tercih edilmek isteyen tüm işletmeler için kritik bir adımdır.İşletmeler Ne Yapmalı? Mevcut süreçlerini 7.0 gerekliliklerine göre gap analizi ile değerlendirmeli, mevcut durum ve istenilenler arasındaki farkları açıkça ortaya koymalıdır. İç denetimlerini risk temelli hale getirmelidir. Çalışan hakları, ayrımcılığın önlenmesi, iş güvenliği ve çevre konularında düzenli eğitim planlamalıdır. Tedarikçi zincirinde alt yüklenicileri de kapsayan izlenebilirlik sistemi kurmalıdır. SMETA 7.0’ın talep ettiği dokümanları (bordro, sözleşme, izin, çevre raporları vb.) eksiksiz ve güncel tutmalıdır. Biz Neler Yapıyoruz?Danışmanlık ve Eğitim HizmetlerimizSMETA 7.0’a uyum, yalnızca denetimlere hazırlık değil; uluslararası pazarda kalıcı bir güvenilirlik kazanmanın da güçlü bir yoludur.Hazırladığımız Sedex SMETA 7.0 Danışmanlık ve Eğitim Hizmetimiz ile: İşletmenizin süreçlerini 7.0 gerekliliklerine göre yapılandırıyoruz, Uygunsuzluk risklerini kuruluşunuza özgü değerlendiriyoruz, Çalışanlarınıza SMETA 7.0 farkındalık eğitimleri veriyoruz, Doküman yönetim sistemlerini kuruyoruz… Sedex SMETA 7.0 kapsamındaki eğitimlerimiz yalnızca kurumsal şirketler için değil; bireysel profesyoneller için de erişilebilir yapıdadır.Online olarak sunduğumuz Sedex SMETA 7.0 Eğitimi ile Güncel SMETA 7.0 gerekliliklerini detaylı olarak öğrenebilirsiniz. Denetimlerde en sık karşılaşılan bulgulara yönelik örnek vakalarla maddeleri yorumlayabilirsiniz. Katılım sonunda uluslararası geçerliliğe sahip dijital sertifika edinebilirsiniz. Online eğitimlerimiz ilgili detaylı içeriğe https://www.aryakaliteegitim.com/ adresinden ulaşabilirsiniz. Bireysel ve kurumsal eğitimler, danışmanlık ve denetim hizmetlerimiz hakkında detaylı bilgi için bize her zaman ulaşabilirsiniz.

Pzt, 01 Eyl 2025

 Tüm Bloglar